ซีอิ๊วขาว หรือ Soy Sauce นั้นเป็นซอสที่มีรสชาติ และกลิ่นหอมที่เป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง การผลิตที่จะได้ซอสชนิดนี้มาได้นั้นก็ถือว่าเป็นศิลปะอีกอย่างที่ต้องผ่านขั้นตอน และความละเอียดซึ่งสำหรับคนสมัยก่อนนั้นที่ยังไม่มีการผลิตที่ทันสมัยเหมือนในปัจจุบันนี้
ในหมวดหมู่อาหาร ของกิน เครื่องดื่ม หรือ เครื่องปรุงติดครัวที่น่าสนใจอื่นๆ เช่น น้ำปลาแท้ , ข้าวญี่ปุ่น , กิมจิ , กะทิกล่อง , น้ำจิ้มซีฟู้ด , กุนเชียง , มาม่าเกาหลี , ข้าวโอ๊ต , ขนมปังปี๊บ , ขิงผง , มายองเนส , ชาซีลอน ถ้าสนใจสามารถกดดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จ้า
ซีอิ๊วขาว คืออะไร
คือ ซอสที่เราใช้ในการปรุง หรือทำอาหารสามารถเรียกได้อีกอย่างว่า Soy Sauce ผ่านการหมักจากเมล็ดถั่วเหลือง โดยขั้นตอนแรกนั้นนอกจากการเลือกเมล็ดถั่วเหลือง ที่สมบูรณ์ ไม่ฟีบ ไม่ฝ่อจากนั้นนำมาต้มให้สุก เพื่อเตรียมขั้นตอนต่อไป การต้มให้สุกนั้นเพื่อช่วยให้โปรตีนและกรดอะมิโน ที่อยู่ภายในถั่วเหลืองนั้นเกิดการสลายตัว
แล้วใช้แป้งสาลี และหรือแป้งข้าวเจ้าซึ่งในแต่ละยี่ห้อนั้นจะมีสูตรเฉพาะของตัวเอง ซึ่งอาจจะเลือกเฉพาะเพียงอย่างใดอย่างหนึ่ง หรือแป้งทั้ง 2 ชนิดเลยก็ได้ เพื่อผสมรวมกับถั่วเหลือง จากนั้นเติมเชื้อจุลินทรีย์เพิ่มเข้าไป พร้อมกับการควบคุมอุณหภูมิ และความชื้นให้เหมาะสม เพื่อที่จะให้เชื้อราเจริญเติบโตขึ้น
ซอสชนิดนี้ถึงแม้จะมีเฉดสีที่เหมือนกันก็ตามในแต่ละยี่ห้อ แต่มีความแตกต่างกันในเรื่องของความใส ทำให้เกิดการแยกประเภท หรือการแบ่งเกรดของตัวซอส โดยยิ่งมีการหมักซ้ำๆ กันหลายรอบเท่าไหร่ ก็จะยิ่งได้ซอสถั่วเหลืองที่มีความใสน้อยลงเท่านั้น
โดยกล่าวคือซอสที่ได้จากการหมักรอบแรก จะเรียกว่าเป็นสูตร 1 ซึ่งจะมีสีดำ แต่มีระดับความใสมาก ซี่งเราสามารถสังเกตเมื่อนำไปส่องเทียบกับความสว่างของหลอดไฟได้ รวมถึง สูตร 1 ก็เป็นการบอกถึงคุณภาพที่อยู่ในระดับดี และมีราคาสูงกว่าซอสในสูตรอื่นๆ รวมถึงยังมีอีกหลายสูตร ไม่ว่าจะเป็นสูตรลดโซเดียม หรือสูตรไม่มีโซเดียม ที่นอกจากให้ความอร่อยแล้ว ยังช่วยในเรื่องสุขภาพ เพื่อลดการบริโภคโซเดียมอีกทางหนึ่ง
ข้อมูลโภชนาการของซีอิ๊วขาว
หนึ่งหน่วยบริโภค : 1 ช้อนโต๊ะ (15 มิลลิลิตร)
จำนวนหน่วยบริโภคต่อขวด : 47
พลังงานทั้งหมด : 5 กิโลแคลอรี่
สารอาหาร | ปริมาณ (กรัม) | ร้อยละแนะนำต่อวัน (%) |
ไขมันทั้งหมด | 0 | 0 |
คอเลสเตอรอล | 0 | 0 |
โซเดียม | 1360 มิลลิกรัม | 57 |
โพแทสเซียม | 0 มิลลิกรัม | 0 |
คาร์โบไฮเดรต | 0.9 | 1 |
โปรตีน | 0.9 | 2 |
น้ำตาล | 0 | 0 |
สิ่งที่เราควรจะสังเกตก็คือ ระดับสารอาหารตัวโปรตีน และโซเดียมนั้น ควรที่จะสวนทางกันก็คือ ปริมาณโปรตีนที่ควรจะมีมาก ตรงกันข้ามระดับปริมาณโซเดียมที่ควรจะลดให้มากที่สุด
โดยเฉพาะผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก หรือรักษาระดับความเค็มในร่างกาย ไม่ให้อยู่ในระดับที่สูงจนเกินไป ซึ่งหากเราสามารถที่จะเลือกในระดับปริมาณโซเดียมที่น้อยกว่าตามตารางได้อย่างเช่น ปริมาณโซเดียมที่ลดลงอยู่ที่ 1140 หรือน้อยกว่านั้น ก็จะเป็นเรื่องที่ดีต่อสุขภาพ
สูตรของซีอิ๊วขาว มีกี่สูตร อะไรบ้าง
ส่วนใหญ่แล้วในแต่ละยี่ห้อจะมีเพียงแค่ สูตร 1, สูตร 2 และสูตร 3 แต่บางยี่ห้อก็จะทำออกมาถึงสูตร 4 โดยหลักๆ สิ่งที่จะแตกต่างกันในแต่ละสูตร คือคุณภาพของตัวซอส และความใสที่จะได้ ซึ่งสูตร 1 จะถือว่าเป็นซอสที่มีคุณภาพที่ดี และมีรสละมุนมากที่สุด
สูตร 1
เป็นระดับคุณภาพของตัวซอส ที่ได้จากการหมักด้วยหัวเชื้อรอบแรก ดังนั้นจะได้รสชาติที่มีความอ่อนละมุน, มีความใสมาก รวมถึงช่วยในการปรุงรสอาหารให้มีรสชาติที่อร่อยอีกด้วย เราจึงมักจะเห็นสูตร 1 ที่มีทั้งความใสของตัวซอสมากกว่าสูตรอื่นๆ รวมถึงราคาและคุณภาพของตัวซอสที่สูงกว่า สูตร 2 และสูตร 3 อีกด้วย
สูตร 2
การนำเอาสูตร 1 มารวมกับน้ำเกลือ, กากที่เหลือจากการหมักรอบแรก, น้ำตาลและเกลือ ดังนั้นเราจะเห็นว่า ความใสของสูตร 2 นี้จะลดน้อยลงจากสูตร 1 และรวมถึงมีรสเค็มเพิ่มขึ้น ซึ่งเป็นการนำมาประกอบอาหาร ปริมาณที่ใช้ก็จะต้องลดลงเมื่อเทียบกับสูตร 1
สูตร 3
จะเป็นการนำเอาซอสจากทั้งสูตร 1 และสูตร 2 มารวมกับน้ำเกลือ และผสมด้วยกากที่เหลือ, น้ำตาล และเกลือ หมักต่อไปอีกที ดังนั้นหากเราเปรียบเทียบระหว่างซอสสูตร 1 กับสูตร 3 สิ่งที่เราจะเห็นความต่างมากที่สุดคือ กลิ่นหอมของถั่วเหลืองของสูตร 3 จะน้อยลง และมีความเค็มที่เพิ่มมากกว่า 2 สูตรแรก รวมถึงมีความใสน้อยลงร่วมด้วย
ซีอิ๊วขาว กับ ซีอิ๊วดำ ต่างกันอย่างไร
ซีอิ๊วดำได้มากจากซีอิ๊วขาวที่มีการเติมส่วนผสมที่ให้รสหวาน และรสเค็มในสัดส่วนตามสูตรของแต่ละยี่ห้อ ซึ่งจะได้มาจากเกรดของ Soy Sauce ที่อยู่ในการหมักหลายรอบแล้ว หรือเรียกว่า มีเกรดคุณภาพที่ไม่ได้ดีมาก แต่หากเป็นส่วนผสมที่ได้มาจาก Soy Sauce ในปริมาณที่เล็กน้อย และนำมาผสมให้เกิดรสชาติหวาน และรสเค็มนั้น จะเรียกว่า ซีอิ๊วหวาน
วิธีเลือกซื้อซีอิ๊วขาว
1.สูตร
หากเราต้องการรสชาติที่ไม่เค็มจนเกินไป เราควรที่จะเลือกสูตร 1 ที่มีการหมักซอสออกมาในรอบแรก และหรือใครที่ต้องการควบคุมความเค็ม ก็สามารถเลือกสูตรลดโซเดียม หรือไม่มีโซเดียมได้อีกทาง
2.ยี่ห้อ
ในแต่ละยี่ห้อก็จะมีสูตรลับเฉพาะ ที่จะมีกลิ่นหอมของถั่วเหลือง รวมถึงความใสและรสชาติที่แตกต่างกัน นอกจากนั้นเรายังสามารถเลือกซื้อทดลองใช้ดู หากต้องการแปลี่ยนยี่ห้อซอสใช้สลับกัน หรือสามารถแยกใช้ในแต่ละยี่ห้อ สำหรับเมนูอาหารที่แตกต่างกัน
3.ข้อมูลโภชนาการ
เป็นส่วนสำคัญสำหรับผู้ที่ต้องการ ควบคุมระดับปริมาณความเค็ม เป็นส่วนที่จะบอกอยู่บนฉลากติดข้างบรรจุภัณฑ์ เป็นอีกส่วนหนึ่งที่จะช่วย ในการพิจารณาเลือกได้เป็นอย่างดี เพราะจะมีการบอกให้เราได้รู้ว่าขวดนั้นๆ มีปริมาณโซเดียม, โปรตีน
4.บรรจุภัณฑ์
วัสดุที่เป็นขวดกระจกนั้นในแต่ละยี่ห้อก็จะมีการออกแบบให้มีส่วนโค้ง หรือรูปทรงที่แตกต่างกันเพื่อให้เหมาะสมกับการหยิบจับใช้งานในการปรุงอาหาร ถือว่าเป็นอีกส่วนประกอบหนึ่ง ในการพิจารณาเลือกซื้อร่วม
5.ขนาด
เราสามารถเลือกขนาดได้ตามการใช้งานมากน้อยหรือตามตำแหน่งที่วางใช้งานได้ อย่างเช่น หากเราเป็นครอบครัวที่เน้นทำอาหารกินเอง ก็ควรเลือกในขนาดขวดที่ใหญ่ เพื่อที่จะได้ราคาที่คุ้มค่า
หรือหากต้องการวางใช้งานแยกนอกจากส่วนครัวแล้ว การวางบนโต๊ะกินข้าว เพื่อเติมรสชาติเพิ่มนั้น ก็สามารถเลือกซื้อเป็นขวดที่มีขนาดเล็กลงมาได้ เพื่อให้เหมาะสม และสะดวกกับการใช้งาน
ซีอิ๊วขาวเอาไปทำอะไรได้บ้าง
หมวดอาหารนึ่ง
อันดับหนึ่งเลยเราอาจจะต้องยกให้กับ การนำมาทำอาหารที่ใช้การนึ่ง เลยเฉพาะอาหารทะเลอย่างเนื้อปลา รวมถึงจานผักนึ่ง เพราะด้วยรสชาติความหอมของถั่วเหลือง และรสชาติเค็มน้อย
จะช่วยทั้งกลบกลิ่นคาวอาหารทะเล และดึงความหวานจากเนื้อปลา และผักให้ออกมา ดังนั้นเมื่อนึ่งจนสุกแล้ว เราจะได้น้ำที่มาจากการนึ่ง ที่มีความหวานจากทั้งเนื้อปลา, ผัก, ตัวซอส ที่ลงตัวกันอย่างพอดี อย่างเช่น ปลากะพงนึ่งซีอิ๊ว, หัวปลาจีนนึ่งขิง หรือผักกาดขาวนึ่ง
หมวดอาหารน้ำซุป
นอกจากเคล็ดลับในการทำน้ำซุป หรือแกงจืดด้วยการเติมเกลือลงไปแล้วนั้น เพื่อให้ความเค็มจากเกลือดึงรสชาติของวัตถุดิบออกมา การใส่ Soy Sauce ลงไปเพิ่มยังช่วยเพิ่มความหอมให้กับเมนูอาหารที่เป็นแกงจืด หรือน้ำซุปอีกด้วย จะช่วยให้เราได้น้ำซุปที่มีความเชงเชง หรือน้ำซุปที่มีความใส และมีความหอมจากถั่วเหลืองร่วมด้วย
หมวดอาหารผัด
สำหรับบางครอบครัวที่เน้นจานอาหารผัด ให้มีน้ำของอาหารที่ออกมาจากการผัด มีความใสไม่เข้มข้นจนเกินไปนั้น เราสามารถที่จะสลับหรือปรับเปลี่ยนซอสเครื่องปรุงจาก ซอสน้ำมันหอย เป็น Soy Sauce ในบางครั้ง จะช่วยให้อาหารจานผัดนั้นมีลักษณะน้ำที่ใส และเน้นรสชาติของวัตถุดิบในจานเมนูนั้นให้เด่นมากขึ้น
หมวดอาหารปิ้งย่างและการหมักเนื้อสัตว์
การใช้ในการหมักเนื้อสัตว์ต่างๆ เพื่อใช้ในการปิ้งหรือย่างนั้น จะช่วยให้เนื้อสัตว์ไม่ว่าจะเป็นเนื้อหมู, เนื้อไก่ หรือเนื้อวัวก็ตาม มีความหอมพร้อมกับรสชาติที่ไม่เค็มจนเกินไป หลังการย่างเสร็จแล้วเราจะได้ความหอมซึมเข้าไปด้านในของเนื้อสัตว์อีกด้วย หรืออาจจะเป็นการหมักเนื้อสัตว์ต่างๆ เพื่อนำไปประกอบอาหารอย่างเช่น หมักเนื้อหมูที่จะนำไปทำราดหน้า, หมักเนื้อสะโพกไก่ที่จะนำไปทอดกระเทียม เป็นต้น
ซีอิ๊วขาว ทำไมสีดำ?
สรุป
ซีอิ๊วขาว หรือ Soy Sauce นั้นจะมีลักษณะเด่นคือ เป็นซอสที่มีรสชาติที่ไม่จัดจ้าน ไม่เค็มจัดเหมือนน้ำปลาหรือซอสปรุงรส, มีกลิ่นหอมของถั่วเหลืองที่เด่นชัด รวมถึงเราสามารถเลือกได้หลากหลายสูตร อย่างเช่น สูตร 1, สูตร 2, สูตร 3, สูตรลดโซเดียม หรือสูตรไม่มีโซเดียม เป็นต้น
เชพขวัญ ขวัญเรือน ผู้ชำนาญการด้านการทำอาหารและเครื่องครัว ประสบการณ์ด้านการทำอาหารมากกว่า 20 ปี เคยอยู่ร้านอาหารชื่อดังหลายแห่ง มีความรู้และเชี่ยวชาญ เป็นนักเขียนและวิจารณ์รีวิวอาหาร และแนะนำเครื่องใช้ในครัวเรือน